Het tarief van die registratiebelasting verschilt van gewest tot gewest. In Vlaanderen bedraagt dit in de regel 12% voor een tweede woning (bij de aankoop van een eigen, enige woning slechts 3%), in Brussel en Wallonië 12,5%. Op de aankoop van nieuwbouw betaalt u doorgaans geen registratiebelasting, maar wel 21% btw.

Een notaris rekent voor een aankoopakte erelonen aan. Die zijn wettelijk vastgelegd: de ene notaris is dus op dat vlak niet goedkoper dan de andere. De erelonen hangen af van de verkoopprijs, dus niet van het aantal werkuren. Hou daarnaast ook rekening met bepaalde administratieve kosten.

De meerderheid van de mensen die leent voor de aankoop van een tweede verblijf sluit een hypothecaire lening af. U betaalt hierop kosten voor de hypothecaire kredietakte en eventuele expertisekosten. Goed om weten: er bestaan ook kredietoplossingen¹ waarmee u een bedrag kan lenen voor de aankoop van vastgoed door de beleggingen op uw effectenrekening in onderpand te geven. Dit gebeurt zonder dat u uw effecten hoeft te verkopen. Uw lening wordt dan gedekt door uw effectenrekening, niet door uw eigen huis of ander vastgoed. Op die manier kan u kosten voor de hypothecaire kredietakte en expertisekosten vermijden.

Ander vastgoed dan de gezinswoning moet u verplicht opnemen in uw belastingaangifte. Gebruikt u het tweede verblijf zelf of verhuurt u dit aan natuurlijke personen die ze niet voor hun beroep gebruiken? Op uw belastingaangifte dient u dan in principe enkel het niet-geïndexeerd kadastraal inkomen van de woning te vermelden.

Heel wat Belgische steden en gemeenten heffen een belasting op tweede verblijven. Die tweedeverblijfstaks is verschuldigd door eigenaars van woningen die in een andere stad of gemeente hun domicilie hebben. Meestal beloopt die jaarlijkse taks tussen de 500 en 1.000 euro, maar hogere bedragen zijn zeker mogelijk. Heeft u een tweede verblijf aan de kust, dan betaalt u daarbovenop een forfaitaire belasting van 145 euro (tarief voor aanslagjaar 2024) aan de provincie West-Vlaanderen.

Verkoopt u uw tweede verblijf in België binnen 5 jaar na de aankoop? Dan wordt de eventuele meerwaarde in de personenbelasting belast. Het tarief bedraagt 16,5% op de verkoopwaarde bij de vervreemding, maar u mag daar bepaalde posten van aftrekken, zoals onder andere de kosten van de vervreemding, de aankoopwaarde bij de verwerving, de kosten van de verwerving, een inflatietoeslag van 5% per volledig jaar dat is verstreken tussen aankoop en verkoop,...

België engageert zich om Europa klimaatneutraal te hebben tegen 2050. Alle gewesten hebben doelstellingen geformuleerd die vertaald zijn naar concrete verplichtingen betreffende isolatie en renovatie. Er is echter nog een lange weg af te leggen om die doelstellingen te bereiken. Zo behaalt amper 17% van eengezinswoningen in Vlaanderen vandaag energielabel A+, A of B. Appartementen zijn meer energie-efficiënt (47% van de appartementen behaalt A+, A of B). U zal dus rekening moeten houden met mogelijk extra investeringen om aan de doelstellingen te voldoen. Goed om weten: aan de kust - een populaire regio voor tweede verblijven - is het aandeel van energie-efficiënte appartementen en eengezinswoningen het laagst².

Overweegt u verschillende woningen aan te schaffen om die te verhuren? Dan kan het een optie zijn om deze met een vennootschap aan te kopen. Dat kan fiscaal voordeliger zijn en meer opties bieden tot kostenaftrek. Aan de andere kant moet u wel rekening houden met alle verplichtingen die met een vennootschap komen. Wenst u na enkele jaren vastgoed uit de vennootschap over te hevelen naar uw privé, dan zal dat fiscale implicaties hebben.

Koopt u extra vastgoed, denk dan ook wat er met het vastgoed zal gebeuren als u (plots) overlijdt. Hebben uw erfgenamen wel zin om het beheer van die vakantiewoning over te nemen als u er niet meer bent? Hoe ingewikkeld wordt het voor uw nabestaanden om die flat aan zee te verdelen? En wat met de successiefactuur?

Heeft u bijvoorbeeld kinderen, dan kan het een idee zijn om hen al bij de aankoop te betrekken, via een gesplitste aankoop. De ouders kopen het vruchtgebruik van het goed en de kinderen de blote eigendom. Vaak betalen de kinderen hun deel in de aankoop met geld dat ze vooraf door een schenking van hun ouders kregen. Een gesplitste aankoop geeft ouders de zekerheid dat hun geld goed geïnvesteerd is en dat zij er tot hun overlijden de vruchten van kunnen plukken. Bij het overlijden van de ouders verkrijgen de kinderen de volle eigendom zonder dat er erfbelasting verschuldigd is, voor zover alle voorwaarden vervuld werden.

Of u nu een tweede verblijf vooral met het hart of vooral met de rekenmachine koopt: aan vastgoed is er altijd onderhoud nodig, er komt administratie bij kijken, vroeg of laat zijn er herstellingen nodig, enz. Als u verhuurt dient u zich ervan bewust te zijn dat huurders rechten hebben, en u zelden eenzijdig de huurovereenkomst kan verbreken. Daarnaast is er altijd een kans op wanbetaling of betalingsachterstand. Ook als u geen huurder vindt, kan de kost van leegstand doorwegen. Wil u de woning verkopen, dan kan daar heel wat tijd over gaan, wat het geen liquide investering maakt. Overweegt u om in vastgoed te investeren, maar ziet u op tegen de praktische beslommeringen? Dan kan beursgenoteerd vastgoed eventueel een alternatief zijn, al komt dit evenzeer met risico’s.

1. Let op: geld lenen kost ook geld.

2. Bron: vlaanderen.be/statistiek-vlaanderen/energie/energiescore-van-bestaande-woningen