ECB: waakzaamheid blijft geboden

Tijdens haar laatste vergadering van 2023 liet de ECB haar beleidsrentevoeten ongewijzigd. De depositorente blijft daardoor op 4%, de herfinancieringsrente op 4,50% en de marginale beleningsrente op 4,75%. Verder wordt ook de afbouw van haar obligatieportefeuille niet versneld, althans niet op korte termijn. De financiële markten hadden deze beslissingen verwacht.

Aan de andere kant werd met spanning uitgekeken naar de nieuwe economische vooruitzichten en in het bijzonder naar de manier waarop ECB-president Lagarde zou reageren op de vragen die tijdens de persconferentie gesteld zouden worden over een mogelijke koerswijziging van de rente.

De centrale bank gaat nu uit van een gemiddelde inflatie van 5,4% voor 2023 (vergeleken met een prognose van 5,6% in september). De inflatieverwachting voor 2024 is verlaagd naar 2,7% (vergeleken met een prognose van 3,2% in september), terwijl voor 2025 een ongewijzigd percentage van 2,1% wordt verwacht. In de voor het eerst gepresenteerde prognoses voor 2026 verwacht de ECB een inflatie van 1,9%. Volgens deze nieuwe projecties groeit de economie van de eurozone in 2023 met 0,6%, in 2024 met 0,8% en in 2025 en 2026 met 1,5%.

De ECB besliste ook om de normalisatie van haar balans te vervroegen. De monetaire autoriteiten willen in de eerste helft van 2024 de opbrengsten van vervallende effecten, die aangekocht werden in het kader van het Emergency Pandemic Purchasing Programme (EPPP), nog steeds volledig herbeleggen. De bank is echter van plan om de PEPP-portefeuille in de tweede helft van 2024 met gemiddeld €7,5 miljard per maand af te bouwen en de herinvesteringen eind 2024 te staken.

Tijdens de persconferentie benadrukte mevrouw Lagarde ook dat renteverlagingen "helemaal niet aan de orde zijn geweest". Ze benadrukte meermaals dat de ECB waakzaam moet blijven met betrekking tot de inflatie.

Gezien de daling van de inflatie tot 2,4% in november, de zwakke economische trend in de eurozone en de aanstaande renteverlaging in de Verenigde Staten, hadden veel beleggers erop gerekend dat de ECB de rente al in maart 2024 zou verlagen. Vóór de vergadering van gisteren gingen de markten uit van een cumulatieve renteverlaging van 157 basispunten in 2024. De recentste opmerkingen van mevrouw Lagarde wijzen echter op een afwachtende houding. De rente op staatsobligaties uit de eurozone steeg na de vergadering licht. Op de aandelenmarkten eindigde de Euro Stoxx 50 index licht hoger (+0,2%). Op de valutamarkten steeg de euro ten opzichte van de Amerikaanse dollar, waarbij de EUR/USD wisselkoers de 1,10 naderde.

Hoewel er niet expliciet op gewezen werd, is het vrijwel zeker dat het einde van de renteverhogingscyclus bereikt is. Deze aanname wordt ook ondersteund door de nieuwe economische projecties, die voorspellen dat de inflatie richting de doelstelling van 2% zal blijven dalen. Opgemerkt moet worden dat deze projecties op 23 november opgesteld werden, dus vóór de publicatie van de verrassend lage inflatiecijfers voor november: 2,4% voor de algemene inflatie en 3,6% voor de kerninflatie. Dit suggereert dat de inflatie sneller zou kunnen dalen dan de ECB had voorspeld en dat de monetaire autoriteiten daarom eerder een verandering in de richting van het rentebeleid hadden kunnen aankondigen.

Christine Lagarde temperde echter de verwachtingen van veel beleggers die al op een eerste renteverlaging in maart 2024 speculeerden. Ze benadrukte dat de ECB op korte termijn een gematigd hogere inflatie verwacht, ten eerste door basiseffecten (zoals de aftopping van de energieprijzen in Duitsland afgelopen december) en ten tweede door mogelijke tweede-ronde-effecten als gevolg van de stijging van de lonen in de eerste helft van 2024. De ECB wil deze gegevens eerst verzamelen en beoordelen vooraleer een renteverlaging mogelijk is.

De algemene toon van de persconferentie gaf aan dat de centrale bank een voortijdige inflexie van haar monetaire beleid koste wat kost wil vermijden en de beleidsrente nog enige tijd op het huidige niveau wil laten. De opmerkingen van mevrouw Lagarde tijdens de persconferentie gaven duidelijk aan dat men "waakzaam" blijft met betrekking tot de inflatie.

Het monetaire beleid zal de komende maanden waarschijnlijk op het huidige restrictieve niveau blijven. Er lijkt daarom weinig potentieel te zijn voor een daling van de obligatierente op de korte termijn. Dit zou de aandelenmarkten op korte termijn de wind uit de zeilen kunnen nemen. De rentecyclus van de ECB zal waarschijnlijk ruwweg parallel lopen met die van de Federal Reserve (Fed) en zal waarschijnlijk starten in het tweede kwartaal van 2024. Dit zou al tot uiting moeten komen in de EUR/USD-wisselkoers.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?