Verkiezingen VS: 'Super Tuesday' brengt duel Biden-Trump dichterbij

In dit drukste verkiezingsjaar ooit, staat de belangrijkste politieke gebeurtenis ongetwijfeld op 5 november op de kalender, met de race om het presidentschap van de Verenigde Staten. In veel opzichten voelen de Amerikaanse presidentsverkiezingen aan als een meerjarige aangelegenheid, waarbij kandidaten zich tussen de verkiezingen door al positioneren voor hun eigen 'race naar het Witte Huis'. Potentiële kandidaten benaderen hun partijleden en particuliere sponsors voor steun, nog voordat ze hun campagnes starten in de voorverkiezingen, waarin Amerikaanse kiezers beslissen wie hun respectieve partijen zal vertegenwoordigen in de komende algemene verkiezingen. Tegen die achtergrond heeft ‘Super Tuesday’ – een belangrijke mijlpaal in de Amerikaanse voorverkiezingskalender – inmiddels zijn verdict bekend gemaakt.

Dit jaar hebben een aantal Republikeinse kandidaten zich aangemeld om het op te nemen tegen de zittende Democratische president, Joe Biden. Het werd echter al snel duidelijk dat er opnieuw rekening moest worden gehouden met voormalig president Donald Trump.

'Super Tuesday', die dinsdag in 15 verschillende staten plaatsvond om meer dan een derde van het totale aantal gedelegeerden voor het nominatieproces van dit jaar toe te kennen, bevestigde de dominantie van Donald Trump in het Republikeinse kamp. De voormalige president won in 14 van de 15 staten, waaronder de zeer belangrijke staten Texas en Californië, met uitzondering van Vermont, dat naar zijn tegenstander Nikki Haley – die ondertussen de handdoek in de ring gooide – ging. Trump heeft nu 1.031 van de 1.215 gedelegeerden achter zich, die nodig zijn om officieel de nominatie binnen te halen op de Republikeinse Nationale Conventie in juli.

Wat de Democratische partij betreft, won president Joe Biden, in zijn gooi naar een tweede termijn, verrassend genoeg ook in alle staten die op het spel stonden voor de Democraten, met uitzondering van Amerikaans Samoa. Biden krijgt nu de steun van 1.527 van de 1.968 benodigde gedelegeerden, wat door geen enkele andere Democratische kandidaat wordt geëvenaard.

Tijdens de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024, zullen de twee kandidaten van 2020 elkaar dus waarschijnlijk opnieuw tegenkomen. Er is echter veel kritiek op dit scenario, gezien de respectieve leeftijden van de twee hoofdrolspelers (Trump - 77, Biden - 81) en de juridische uitdagingen waar ze voor staan. Recente opiniepeilingen hebben bijvoorbeeld de mentale en fysieke gezondheid van president Biden bovenaan de zorgenlijst van de kiezers geplaatst, waarbij de politieke media vooral aandacht hebben besteed aan recente misstappen in het openbaar. Daarnaast volgen de juridische problemen van Trump elkaar in sneltempo op. De voormalige president wordt momenteel geconfronteerd met vier afzonderlijke strafrechtelijke en civiele rechtszaken, waaronder aanklachten voor vermeende pogingen om de resultaten van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2020 ongedaan te maken. Een groot deel van Trump's aandacht zal ongetwijfeld worden opgeslokt door de aankomende rechtszaken, waarvan vele waarschijnlijk niet zullen worden beslecht vóór het begin van de Republikeinse Nationale Conventie. In wat ongetwijfeld weer een spannende race wordt in november, zal deze stroom van negatief nieuws enige invloed hebben op onbesliste kiezers. De Republikeinen zouden echter kunnen aanvoeren dat de rechtszaken de achterban van Trump net zullen mobiliseren in wat zij zien als een politiek gemotiveerd steekspel. Er zijn ook bredere discussies geweest over de financiële gezondheid van de Republikeinse kandidaat, gezien de stijgende juridische kosten tot nu toe en zijn vermogen om extra campagnefondsen te werven.

Economische cijfers vs economische perceptie

De economische staat van dienst van president Biden blijft ook een controversiële kwestie voor veel kiezers, ondanks recente data: de inflatie is gedaald van een record van 9,1% in juni 2022 naar 3,1% in januari van dit jaar, het werkloosheidscijfer ligt dicht bij een historisch dieptepunt (3,7%) en de inkomens blijven stijgen. De VS noteerden vorig jaar een groei van 2,5% - hoger dan de voorspelde 1,9% voor 2022 - en beleggers hebben steeds meer vertrouwen in de mogelijkheid van een ’zachte landing’ voor de economie. De perceptie van de economische situatie is echter heel wat genuanceerder. Agressieve renteverhogingen door de Federal Reserve (Fed) hebben zeker geholpen om de inflatie te drukken, maar voor wie een nieuwe auto wil financieren of een hypotheek wil nemen, zijn de kosten aanzienlijk gestegen. Bovendien kan in een land dat politiek zo verdeeld is als de VS, het economische sentiment van een kiezer duidelijker gekoppeld zijn aan de partij waar hij of zij naar neigt. Recente gegevens van het consumentenonderzoek van de Universiteit van Michigan tonen een scherp verschil in sentiment tussen Democratische (positief) en Republikeinse (negatief) kiezers.

Hoe dan ook, in deze cruciale maanden van de verkiezingscampagne kunnen we een aantal sterke boodschappen overbrengen aan de kiezers over wat er de afgelopen vier jaar is bereikt. De economische groei in de VS heeft goed standgehouden onder de regering Biden en peilingen tonen aan dat een hoger percentage mensen zich nu financieel beter voelt dan een jaar geleden. Daarnaast heeft de regering Biden verschillende beleidsmaatregelen ingevoerd, zoals CHIPS en de Science Act, de verlenging van het belastingkrediet voor kinderen, de verlenging van de belastingverlagingen voor de middenklasse en de Inflation Reduction Act (IRA). Onder de IRA kon de regering Biden de capaciteit voor hernieuwbare energie verhogen om de groene transitie mogelijk te maken, waardoor een recordaantal van 21.000 banen in de sector werd gecreëerd. Zoals eerder gemeld staat het werkloosheidscijfer op het laagste niveau in 50 jaar, met 11 miljoen nieuwe banen sinds 2021 en historisch lage werkloosheidscijfers voor Latijns-Amerikanen, Afro-Amerikanen en mensen met een beperking. De productie van ruwe olie is ook gestegen sinds het aantreden van president Biden en helpt de brandstofprijzen te drukken, waardoor de energierekeningen van huishoudens omlaag gaan.

Aan de andere kant lijkt de campagne van Trump sterk te leunen op de boodschappen en het beleid die tijdens zijn vorige verkiezingscampagne en administratie werden gebruikt. Er wordt verwacht dat er pogingen ondernomen zullen worden om de belastingverlagingen en het immigratiebeleid van het Trump-tijdperk te verlengen en tegelijkertijd de protectionistische maatregelen te versterken, vooral tegen China. Onder een presidentschap van Trump is er een verhoogd risico op het terugdraaien van veel van de ESG-beleggingsstimulansen uit het Biden-tijdperk en een verminderde steun voor de financiering van Oekraïne. Trump zal waarschijnlijk ook het NAVO-bondgenootschap opnieuw evalueren en de militaire uitgaven verhogen. De regering van president Biden daarentegen zal waarschijnlijk haar steun voor Oekraïne handhaven, het NAVO-bondgenootschap versterken, klimaatovereenkomsten steunen en mogelijk de belastingtarieven voor huishoudens met een hoog inkomen verhogen als onderdeel van haar 'Build Back Better'-programma.

Veel uitdagingen voor de boeg

Over het algemeen staan de Democratische en Republikeinse kandidaten voor grote economische uitdagingen. Volgens de laatste schattingen van het Congressional Budget Office (CBO) zal het Amerikaanse begrotingstekort tussen 2024 en 2034 met 60% toenemen. Bovendien zullen de budgettaire gevolgen van de Tax Cuts and Jobs Act van 2017 voelbaar zijn in 2025, wanneer het federale tekort naar verwachting met ongeveer 1 biljoen tot 2 biljoen dollar zal toenemen. Er is ook een verhoogd risico dat de sociale zekerheid in 2033 geen geld meer heeft, wat zal leiden tot een verlaging van de uitkeringen aan gepensioneerden en anderen. Daarnaast verhogen de uitgaven voor de conflicten tussen Oekraïne en Rusland en tussen Israël en Hamas de staatsschuld, waarbij de VS tot nu toe ongeveer 100 miljard dollar heeft uitgegeven aan militaire uitrusting en andere vormen van hulp. De twee presidentskandidaten zullen de complexe verbanden tussen defensie-uitgaven en de staatsschuld moeten aanpakken en daarbij de nationale en diplomatieke prioriteiten in het oog moeten houden.

Tenzij de gezondheid of juridische problemen van een van de kandidaten roet in het eten gooien, zullen de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 na deze 'Super Tuesday' hoogstwaarschijnlijk een heruitgave van de verkiezingen van 2020 worden, met een duel tussen Joe Biden en Donald Trump. De verkiezingen worden naar verwachting in acht belangrijke strijdstaten beslist, waaronder vijf staten die Biden in 2020 in de wacht wist te slepen (Arizona, Wisconsin, Michigan, Pennsylvania en Georgia), evenals New Hampshire, Nevada en North Carolina. Voor het eerst in de geschiedenis wordt verwacht dat de zetels in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat in dezelfde verkiezing omgedraaid zullen worden.

Belangrijke onderwerpen zoals energie, immigratie, de toestand van de economie, geopolitiek en de regulering van artificiële intelligentie (AI) zullen centraal staan in de komende presidentiële debatten. Als het risico op een recessie weer toeneemt, is het mogelijk dat de verkiezingen zich zullen concentreren op macro-economische thema's. Ondanks recente hoger dan verwachte inflatie- en werkgelegenheidscijfers, is de inflatie dichter bij de 2%-doelstelling van de Fed gekomen, wat een broodnodige stimulans zou kunnen zijn voor de zittende Democratische leiders. Hoewel de eerste opiniepeilingen minder gunstig zijn voor Biden dan voor Trump, is het belangrijk om te onthouden dat de voorspellende waarde van opiniepeilingen pas toeneemt naarmate we dichter bij de verkiezingsdatum komen en dat het misschien nog te vroeg is om een oordeel te vellen over de uitslag.

Kortstondige marktvolatiliteit komt vaak voor in de aanloop naar de verkiezingen, maar het is goed om te onthouden dat de S&P 500 nog nooit is gedaald in een verkiezingsjaar. Bepaalde sterk gereguleerde sectoren, zoals gezondheidszorg, energie en financiële dienstverlening, zouden tijdens het verkiezingsjaar en daarna meer volatiliteit kunnen ervaren, omdat beleidsverschillen in de genomineerde partij een meer uitgesproken effect zouden kunnen hebben op deze sectoren. De prestaties van aandelen in het algemeen zijn echter grotendeels onafhankelijk van welke partij de controle krijgt over het Witte Huis.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?