Artikel verschenen in Trends-Tendances op 15 oktober 2020.
Op enkele weken van de verkiezingen hopen de markten op continuïteit met een tweede mandaat van Donald Trump. Maar hun spookbeeld is een betwist resultaat dat Washington lam zou leggen. Op sectorniveau zijn de technologiereuzen, de banken en de hernieuwbare energieën het sterkst afhankelijk van de uitkomst van de verkiezing.
De eerste conclusie die we kunnen trekken uit de verkiezingscampagne in de Verenigde Staten is dat ze de volatiliteit van de markten heeft vergroot. Donald Trump gebruikt opnieuw hardere woorden als het over China gaat. Het Amerikaanse Congres, dat verdeeld is tussen de Democraten (meerderheid in het Huis van Afgevaardigden) en de Republikeinen (Senaat) is er niet in geslaagd om een nieuw herstelplan goed te keuren, aangezien elk kamp er vooral naar streefde om zijn verkiezingsboodschap over te brengen.
Donald Trump, lieveling van de markten
Het verkiezingsproces is nochtans goed begonnen voor de beurzen, aangezien de overwinning van Joe Biden bij de Democratische voorverkiezingen het schrikbeeld van een socialistische president in de persoon van Bernie Sanders heeft weggewerkt. “Donald Trump is echter de favoriet van de financiële markten”, benadrukt Deepak Puri, verantwoordelijke beleggingen voor Deutsche Bank in Noord-Amerika.
Op 8 november 2016 werd de aankondiging van zijn overwinning nochtans koeltjes onthaald. De wereldwijde beurzen doken onmiddellijk de diepte in. Paul Krugman, Nobelprijs economie in 2008, voorspelde een wereldwijde recessie. Ter illustratie van de schokkende nederlaag van Hillary Clinton, titelden de specialisten van Candriam in de vroege uurtjes in Europa “Amerikaanse verkiezingen: the day after”.
De markten leerden Donald Trump echter al snel te waarderen. Zo boekte de S&P 500, de brede Amerikaanse index, een winst van 60% sinds 8 november 2016. Op de beurs was het mandaat van Donald Trump dan ook zeer voordelig, hoewel zijn ongepaste tweets regelmatig pieken in de volatiliteit veroorzaakten.
Belastingverlaging en deregulering
Tot de uitbraak van de pandemie was de goede gezondheid van Wall Street een weerspiegeling van de evolutie van de Amerikaanse economie. Tussen 2009 en 2019 hebben de Verenigde Staten zelfs hun record van langste periode van expansie verbroken. Terwijl de economische cyclus verslapte, liet Donald Trump de conjunctuur herleven dankzij zijn belastinghervorming (die in 2018 van kracht werd) “die wordt beschouwd als de rode draad door zijn economisch beleid”, aldus Manuel Maleki, econoom voor de Verenigde Staten bij Edmond de Rothschild.
Deepak Puri benadrukt ook de impact van de deregulering. “Het Federal Register, dat alle reguleringen verzamelt die een impact hebben van minstens 100 miljoen dollar, telde aan het einde van het tweede mandaat van Barack Obama 96.000 pagina’s en ongeveer 4.000 reguleringen. Donald Trump heeft dat met 20% teruggedrongen, naar 75.000 pagina’s en iets meer dan 3.000 reguleringen.” Deze deregulering heeft het leven van bedrijven, in het bijzonder kmo’s, vergemakkelijkt, aldus de CIO van Deutsche Bank in New York.
Het is vandaag moeilijk te geloven maar minder dan acht maanden geleden was de grootste vrees in de Verenigde Staten dat de economie zou gaan oververhitten met een werkloosheidspercentage van 3,5%, het laagste niveau in vijftig jaar. Tussen 2017 en 2019 had de Amerikaanse Federal Reserve (Fed) haar rentevoeten verhoogd en haar balans, die door jaren van kwantitatieve versoepeling was opgeblazen, afgebouwd.
Belastingverhogingen met Biden
Hoewel de Amerikaanse economie dit jaar een vreselijke recessie doormaakt als gevolg van COVID-19, waardoor de Fed werd gedwongen om haar beleid weer te versoepelen, geven de markten op economisch vlak de voorkeur aan de continuïteit van Donald Trump. De grillige president heeft immers geen paleisrevolutie aangekondigd. “Het economische programma van Donald Trump bevat dezelfde thema’s als in 2016”, stellen de specialisten van Candriam vast.
Joe Biden daarentegen wil van koers veranderen. Zo is hij van plan om de belastinghervorming van de huidige president af te schaffen, waardoor de vennootschapsbelasting in de Verenigde Staten zou stijgen van 21% naar 28%. “De Democratische kandidaat belooft (ook) om het minimumuurloon te verhogen tot 15 dollar”, tegenover 7,25 dollar momenteel op federaal niveau.
Over het algemeen schat Deepak Puri dat de winst van de S&P 500 vanaf 2022 met 6% zal dalen als de Democraten zouden winnen, ervan uitgaande dat de belastingen in 2021 niet onmiddellijk zouden worden verhoogd in een nog steeds moeilijke gezondheidscontext.
Stijging van de beurzen tenzij ...
De meerderheid is echter van mening dat de beurzen niet zullen dalen bij een overwinning van Joe Biden. Uit de geschiedenis van de markten blijkt trouwens dat de periode na de verkiezingen traditiegetrouw vrij gunstig is (zie grafiek ‘Evolutie van de S&P 500 voor en na de verkiezingen’) ongeacht of er een andere partij aan de macht komt.
Marko Kolanovic, strateeg bij JP Morgan en een steeds vaker gehoorde goeroe op Wall Street, schat zelfs dat de S&P 500 in geval van een blauwe golf zou kunnen stijgen naar 4.000 punten met een overwinning van Joe Biden en een volledig democratisch Congres.
Op korte termijn is de belangrijkste verklaring gewoon dat er geen onzekerheden meer zouden zijn. Daaruit besluit William De Vijlder, directeur Economisch onderzoek bij de groep BNP Paribas, dat een betwist resultaat de slechtst denkbare uitkomst zou zijn. Zonder winnaar op de avond van 3 november zouden de markten gaan twijfelen. De verlamming van het politieke systeem zou de Amerikaanse economie een herstelplan ontzeggen dat steeds langer op zich laat wachten.
Diezelfde vrees voor onzekerheid verklaart de grote volatiliteit van de markten na de aankondiging van de positieve COVID-test van Donald Trump.
Een verdeeld Congres
Hoewel beleggers er alle belang bij hebben om op de avond van de verkiezingen een duidelijk resultaat te verwachten, “zou een verdeelde politieke macht niet noodzakelijk slecht zijn voor de aandelenmarkten”, benadrukt Deepak Puri. Wanneer het Huis van Afgevaardigden in handen is van de oppositie ten opzichte van het presidentschap en de Senaat, zoals dat nu het geval is, boekt de S&P 500-index een winst van bijna 14% per jaar.
De komende jaren zou een Republikeinse oppositie tegen Joe Biden de Democraten afremmen, met name in hun wens om de grote financiële of technologische groepen op te splitsen. Omgekeerd, als Donald Trump het haalt, zou een Democratische oppositie de macht van de president beperken, en een van de grootste angsten als hij wint is dat hij zijn isolationistische retoriek nog verder tot het uiterste drijft.
Maar dat heeft ook zijn grenzen. Zo stellen we vast dat de prestaties veel lager zijn in het geval van een Republikeinse president en een Congres waarvan beide kamers worden gecontroleerd door de Democraten. In een dergelijk scenario dreigt het besluitvormingsproces verlamd te raken.
Winnaars en verliezers
Louter vanuit beursperspectief wachten beleggers ook op de resultaten van de verkiezingen om hun sectorale positionering bij te stellen. Hoewel zowel Donald Trump als Joe Biden de economie willen ondersteunen, geeft de eerste de voorkeur aan een belastingverlaging en de tweede aan een verhoging van de uitgaven.
Die uitgaven zijn met name bedoeld om te investeren in de energietransitie en de infrastructuur, twee sectoren die dus gebaat zouden zijn bij een Democratische overwinning. Wat de uitgaven betreft, hebben de Republikeinen van oudsher voorkeur voor lucht- en ruimtevaart en defensie. Zo is het basisbudget van het ministerie van Defensie tussen 2016 en 2020 verhoogd van 522 naar 633 miljard dollar. Donald Trump heeft ook grote ambities voor ruimtevaartprogramma’s.
Op het vlak van gezondheid willen de Democraten de hervorming van Barack Obama doortrekken en uitbreiden, wat in eerste instantie gunstig zou zijn voor zorgverleners zoals exploitanten van ziekenhuizen, zoals HCA Healthcare of Tenet Healthcare Corporation. Dat zou ook gunstig moeten zijn voor ziekteverzekeringsinstellingen (HMO) zoals Cigna of UnitedHealth Group, wat het belangrijkste aandeel van de Dow Jones-index is geworden.
Donald Trump lijkt (nog?) geen afstand te hebben gedaan van zijn belofte in 2016 om Obamacare te ontmantelen. De twee belangrijkste kandidaten voor de presidentsverkiezingen zijn het echter over één punt eens: de prijs van geneesmiddelen op voorschrift blijven beperken.
Technologiereuzen tussen twee vuren
De markten verwachten ook een grotere regulering als de Democraten zouden winnen, wat nefast zou zijn voor de sector van de fossiele brandstoffen, het bankwezen en de technologie. Die laatste stelt zich echter zeer genereus op tegenover Joe Biden. Volgens Wired hebben de werknemers van Alphabet, Amazon, Apple, Facebook, Microsoft en Oracle bijna vijf miljoen dollar geschonken aan de campagne van de Democratische kandidaat, tegenover amper 235.527 dollar voor Donald Trump.
Dat kan ook worden gezien als een cultureel aspect, aangezien Silicon Valley gelegen is in Californië, een grotendeels Democratische staat. Een Democratische overwinning zou ook voordelen hebben, met name een gemakkelijkere aanwerving van buitenlands talent. Maar de technologische sector heeft meer te verliezen bij een Democratische overwinning. Een belangrijke fractie van de partij wil de technologiereuzen opsplitsen - ook al behoort Joe Biden wat dat betreft tot de gematigden.
Donald Trump heeft een complexe relatie met Silicon Valley. Maar over het algemeen is hij meer geneigd om het wereldleiderschap van de Amerikaanse groepen te verdedigen. Enerzijds door geen gedwongen splitsingen op te leggen die gunstig zouden kunnen zijn voor de Chinese concurrenten. Anderzijds door telkens in de bres te springen wanneer een vreemd land een digitale belasting wil opleggen, wat voor de grillige president vergelijkbaar is met het verklaren van een handelsoorlog.
Cédric Boitte