Op naar een sterk maar onzeker wereldwijd herstel

Geschreven door

David Ghezal

Investment Strategist

• Inflatie blijft de grootste dreiging voor het Amerikaanse herstel.
  

• De eurozone kan in 2022 uitzonderlijk aan een hoger tempo groeien dan de VS.
  

• Vooral India is op dreef: de groei wordt voor 2021 op meer dan 9% geraamd, en voor 2022 op 7,5% – ruim boven de verwachte groei van China.
  

Het economisch herstel dat 2021 typeerde, zal ook in 2022 aanhouden. We verwachten een globale groei van 4,5%, na een spurt van 5,6% in 2021. De motor blijft gesmeerd dankzij een hogere – maar nog steeds ongelijke – vaccinatiegraad, meer gretigheid om te consumeren (de spaarpotten van gezinnen dikten stevig aan) en de steunmaatregelen van overheden en centrale banken.

Aan de andere kant blijven er ook risico’s om de hoek loeren: virale brandhaarden, perikelen in de bevoorrading, hoge energieprijzen en een sterker dan verwachte inflatie. Dat laatste kan leiden tot een snellere verstrakking van het monetair beleid, vooral in de VS dan. De vrees voor stagflatie (hoge inflatie en weinig groei) is echter overdreven; op dit moment lijkt het risico op economische oververhitting ons groter dan het risico op stagflatie.

De jongste economische cijfers waren beter dan verwacht en wijzen op een solide groei in het vierde kwartaal, nadat het derde kwartaal werd afgeremd door de deltavariant. Voor 2021 als geheel verwachten we nog steeds een groei van 5,6% voor de VS.

De groei in 2022 zal minder fors zijn. Na twee jaar van uitzonderlijke stimuleringsmaatregelen (met als gevolg een begrotingstekort dat ondertussen tot zo’n 15% van het bbp opzwol) is een groot deel van het budgettaire vuurwerk al afgeschoten. Ook de aangekondigde investeringspakketten van de regering-Biden zijn afgezwakt, denk aan het infrastructuurplan. De verstoring in de toeleveringsketens blijft daarnaast wellicht nog een half jaar stokken in de wielen steken. Desondanks verwachten we nog steeds een robuuste groei van 4% in 2022.

De gezinsconsumptie zou de voornaamste groeimotor moeten blijven. De financiële situatie van de huishoudens is gunstig: tijdens de crisis stegen de spaartegoeden met zo’n 2.500 miljard Amerikaanse dollar. De geprojecteerde verbetering van de arbeidsmarkt (nog steeds zo’n 4 miljoen banen minder dan vóór de gezondheidscrisis) en de iets hogere lonen zouden ook de vraag moeten ondersteunen.

Inflatie blijft de grootste dreiging voor het Amerikaanse herstel. Hoe langer de inflatie boven de verwachtingen blijft uittorenen, hoe groter de kans dat het monetaire beleid in versneld tempo bijgestuurd zal worden. De Amerikaanse centrale bank (Fed) zou haar aankoopprogramma voor obligaties in maart 2022 kunnen eindigen en zou de rente in 2022 tot driemaal toe kunnen verhogen. Dat mag evenwel niet overhaast gebeuren, aangezien de werkgelegenheid het gewenste niveau nog niet bereikte.

De vooruitzichten voor de eurozone blijven gunstig. Na een solide toename van de economische activiteit in het derde kwartaal zullen de coronarestricties en de problemen aan de aanbodzijde weliswaar op korte termijn op de groei drukken. Maar de eurozone heeft nog steeds een inhaalbeweging te goed op vlak van heropeningen, de binnenlandse vraag blijft robuust en de steunmaatregelen van de EU, die een aanvulling vormen op de stimuli op nationaal niveau, zouden in 2022 een belangrijkere rol moeten spelen. Het herstel is in die zin niet teruggedraaid, maar eerder uitgesteld.

Onder deze omstandigheden kan de eurozone (4,6%) volgend jaar uitzonderlijk aan een hoger tempo groeien dan de VS. Terwijl Duitsland in 2022 naar verwachting zal versnellen naarmate de problemen in de industrie afnemen, zouden de Zuid-Europese landen niet achterop mogen blijven, mee dankzij het Europees Herstelfonds (Next Generation EU) waarvan zij de belangrijkste begunstigden zijn. Deze subsidies en leningen zijn ook een kans voor ons continent om de nodige investeringen te doen om het economisch groeipotentieel te vergroten.

Hoewel de Europese Centrale Bank (ECB) haar inflatieverwachtingen opkrikte, verwacht zij geen aanhoudende stijging boven de doelstelling van 2%. Terwijl de herkalibratie van de aankoopprogramma’s van activa in 2022 in minder monetaire stimulansen zal resulteren, wordt volgend jaar geen verhoging van de beleidsrente verwacht. Het monetaire beleid van de ECB zal bijgevolg nog altijd zeer soepel blijven.

Het herstel in Japan werd afgeremd door golven van besmettingen en herhaalde afkondigingen van de noodtoestand. Net als in de VS en Europa wogen ook de problemen in de bevoorradingsketen op de cruciale Japanse auto-industrie.

De vooruitzichten zouden echter moeten verbeteren naarmate de gezondheidssituatie verbetert. Verwacht wordt dat de dienstensector zijn achterstand zal inlopen en de export zal profiteren van het wereldwijde herstel en de zwakke yen.

De nieuwe regering van Fumio Kishida kondigde ondertussen een fiscaal pakket aan ter waarde van 490 miljard Amerikaanse dollar om het herstel te boosten. Het plan (ter waarde van 10% van het Japanse bbp) moet zijn slagkracht nog bewijzen, maar verwacht wordt dat de groei volgend jaar sterker zal zijn dan in 2021.

De regelgevingsdrift drukte zijn stempel op de economische activiteit in China. Ook elektriciteitstekorten en stijgende energieprijzen wegen op de groei. De Chinese overheid vaart koers richting “gemeenschappelijke welvaart” met als doel om de inkomens van de huishoudens te verhogen en een gelijkwaardiger samenleving tot stand te brengen. De pijnlijke hervormingen die hiervoor op korte termijn nodig zijn moeten de basis leggen voor een betere en evenwichtigere groei, die op lange termijn de hele economie ten goede moet komen.

Een van de sectoren die in het vizier zit, is de Chinese vastgoedmarkt. Die is goed voor ongeveer 30% van het bbp. De schuldafbouw in die markt zet een serieuze rem op de groei, maar biedt ook een kans om de overgang naar een diensteneconomie te versnellen.

Hoe dan ook heeft de overheid voldoende hefbomen in de gereedschapskist om de groei in het Jaar van de Tijger te ondersteunen. Er zijn aanwijzingen voor een soepelere houding van de Chinese centrale bank (verlaging van de vereiste reserveratio, nieuwe groene kredietfaciliteiten) en de steun voor monetaire en fiscale maatregelen zou begin volgend jaar duidelijker kunnen worden. Verwacht wordt dat de groei in China in 2022 5,3% zal bedragen, terwijl we voor 2021 een groei van 7,7% verwachten.

In India is de gezondheidssituatie aanzienlijk verbeterd, zowel wat besmettingen als vaccinatiegraad betreft. We zien mogelijkheden voor een inhaalbeweging van zowel de particuliere consumptie als de bedrijfsinvesteringen. Ook de buitenlandse vraag wordt ondersteund: de export ligt 25% boven het niveau van vóór de crisis. Ten slotte zijn er ook hervormingen aangekondigd om buitenlandse investeringen te stimuleren. De inflatierisico’s blijven bestaan, maar verwacht wordt dat de centrale bank het monetaire beleid slechts geleidelijk zal verkrappen. De economische groei, die voor 2021 op meer dan 9% wordt geraamd, zou in 2022 moeten worden gevolgd door een expansie met 7,5% – ruim boven de verwachte groei van China.

In Latijns-Amerika zal de situatie – die tot dusver minder slecht was dan gevreesd – volgend jaar waarschijnlijk omslaan als gevolg van structurele zwakheden. In Brazilië – de grootste economie van de regio – kon de economie opveren na de intensieve begrotingssteun. Maar er blijft veel tegenwind: toenemende extreme armoede, sterk oplopende inflatie, stijgende rentevoeten (van 2 naar 9,25% in 2021 en het einde is nog niet in zicht), teruglopende investeringen, exploderende overheidsuitgaven en een aanhoudende politieke vaudeville. Kortom, er zijn voldoende ingrediënten aanwezig om de verwachtingen laag te houden. Voor volgend jaar zien we een groei van slechts 1,5%, wat té laag is voor een groeiland van dit kaliber.