Wat te onthouden van het begin van het jaar op de financiële markten?

Beleggers trapten 2023 goedgeluimd af. China opende na een jarenlang zero-covid-beleid weer de deuren en dat was voor de beleggers reden genoeg om hun roze bril op te zetten. Het openingsfeest was echter sneller voorbij dan verwacht. In februari verloor de rally al zijn stoom en ging het zelfs weer in achteruit. Grote boosdoener waren de cijfers op het macro-economisch front. De inflatie bleek toch hardnekkiger dan verwacht. En ook de arbeidsmarkt bleek nog steeds in topconditie. Beleggers namen hun roze bril weer af, en het doembeeld van een nóg hogere beleidsrente en een nóg langere periode van hoge rentestand dook weer op. Alleen Europese aandelenbeleggers lieten het in februari niet aan hun hart komen.

Februari tekende voor verliezen op zowel de aandelen- als de obligatiemarkten. Het was echter niet allemaal kommer en kwel. Een eerste lichtpunt was dat de verliezen in februari over het algemeen beperkter waren dan de winsten in januari. Een tweede lichtpunt waren de Europese aandelen die zich een stuk meer solide toonden in vergelijking met andere regio’s. En een derde lichtpunt was dat de USD zich herpakte (+2,5% tegenover euro) nadat deze sinds oktober behoorlijk verzwakt was.

Obligaties: van vijfde versnelling naar achteruit

Februari was een barslechte maand voor obligaties. De Bloomberg global aggregate bond index maakte de grootste duik sinds het begin van de index¹ in 1990 (nadat het in januari de grootste klim maakte). De stijging van de tienjarige rente met 39 en 36 basispunten in respectievelijk de VS en de eurozone had een duidelijke invloed op de prestaties van obligaties. Overheidsobligaties in de VS en in de eurozone verloren beide -2,3%. Bedrijfsobligaties konden de schade iets meer beperken: Investment Grade-obligaties² in euro zakten -1,5% weg, en High Yield-obligaties³ in USD -1,3%.

Aandelen: eureka voor Europa

De prestaties van aandelen verschilden in februari sterk naargelang de regio. Aan de andere kant van de Grote Plas knipte de S&P 500 -2,6% weg en de Nasdaq -1,1%. De schade was het grootst in de groeilanden, met een verlies van -6,5% in de MSCI EM Index. Die bolwassing bracht de jaarwinst voor de index terug naar 0,8%. Beter nieuws was er van het Europees front. De STOXX Europe 600 tekende er +1,7% bij en de DAX +1,6%. Dat bracht het plaatje eind februari op een voorlopige jaarwinst van +8,5% voor de STOXX 600 en zelfs 10,4% voor de DAX.

Grondstoffen: gas in de uitverkoop

Bij de grondstoffen viel in februari de pandoering voor de Europese gasprijs op. Die verloor -18,6%. De prijs tikte het laagste niveau in anderhalf jaar aan, dus lager dan vóór de Russische inval. De terugval van de olieprijs was een stuk bescheidener, met een vat Brentolie dat -0,7% goedkoper werd. Goud blonk iets minder hard, met een prijsdaling van -5,3%.

De stemming op de markten sloeg begin februari om, toen beleggers het Amerikaanse banenrapport voor de kiezen kregen. Daaruit bleek dat er in januari 517.000 banen waren bijgekomen (exclusief jobs in de landbouw), de sterkste groei in zes maanden. Bovendien daalde het werkloosheidscijfer nog verder tot een historische bodem van 3,4%.

Dat goede nieuws kwam slecht binnen bij beleggers. Dat klinkt op het eerste gezicht absurd, maar de redenering is: hoe meer mensen geld verdienen, hoe meer ze kunnen uitgeven, en hoe meer dat de inflatie opdrijft. Daarbij kwam dat de inflatiecijfers ook hoger waren dan verwacht. Het nieuws leidde tot een herwaardering van het uitgestippelde rentebeleid van de Amerikaanse centrale bank. Beleggers denken nu dat de Federal Reserve de beleidsrente nog een stuk extra zal optrekken en die ook langer op dat plafond zal houden. Kortom, geen klimaat waarin aandelen voluit kunnen floreren.

Hetzelfde verhaal speelde zich af in de eurozone. Ook daar zorgen de lage werkloosheidscijfers en te hoge inflatiecijfers ervoor dat de Europese Centrale Bank ook langer een strak rentebeleid zal moeten aanhouden.

Omdat de prijzen wegzakten, stegen de rendementen op obligaties in februari opnieuw. Obligaties boden al aantrekkelijke rendementen, en de jongste klim maakt ze nog wat aantrekkelijker. We geven de voorkeur aan Investment Grade-bedrijfsobligaties, omdat die kwaliteit vertegenwoordigen tegen een redelijke prijs. Gezien de mogelijke recessie die later dit jaar kan plaatsvinden, gaan wij liever niet lager op de kredietladder. Als we in een recessie zouden terechtkomen, en als die dieper zou zijn dan verwacht, dan zullen de wanbetalingen eerst het High Yield-segment treffen.

Bij de aandelen zijn de bedrijfsresultaten van het vierde kwartaal beter dan verwacht, al tonen de winstherzieningen een algemene neerwaartse trend die al in de zomer van 2022 werd ingezet. Qua regio hebben we momenteel een voorkeur voor Europa. Ondanks zijn positieve prestaties wordt de STOXX Europe 600 index nog steeds verhandeld tegen een geschatte koers-winstverhouding over 12 maanden van 13,3, ongeveer 8% onder zijn langetermijnmediaan en 27% onder die van de S&P 500. Dat is een enorme korting, zeker gezien het gunstigere klimaat en de lagere rentegevoeligheid. Anderzijds is het potentieel voor de S&P 500-index beperkt. Met een geschatte koers-winstverhouding over 12 maanden van 18,3 is de S&P 500 niet alleen fors duurder dan zijn Europese tegenhanger, maar is hij 8% duurder ten opzichte van zijn eigen mediaan over 10 jaar.

Naast Europa, hebben we ook een voorkeur voor aandelen uit groeilanden. Het groeiritme ligt er hoger en de economische afkoeling in de belangrijkste ontwikkelde landen – hun voornaamste handelspartners – zal wellicht milder zijn dan verwacht. En hoewel de euforie van de begindagen wat is gaan liggen, ligt de heropening van China nog steeds op schema en zal de economische activiteit het tweede kwartaal waarschijnlijk aan kracht zal winnen.

De markten zitten in een consolidatiefase waarbij de sterke economische data en de herziene verwachte rentepiek de beleggers op de maag liggen. Dat maakt de markten onrustig en leidt tot verhoogde volatiliteit. Het bestrijden van de inflatie loopt dus duidelijk niet van een leien dakje. Als belegger houdt u daarom best vast aan een robuuste en goed gestructureerde portefeuille en blijft u best op de uitkijk voor de opportuniteiten die zich ongetwijfeld zullen aanbieden.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?

1. De Bloomberg Global Aggregate Bond Index is een index die het rendement volgt van wereldwijde obligaties van hoge kwaliteit, uitgegeven door overheden, bedrijven en andere instellingen. De index omvat verschillende soorten obligaties met verschillende looptijden en valuta's en wordt gebruikt als benchmark voor beleggers in vastrentende effecten over de hele wereld.

2. Investment Grade-bedrijfsobligaties zijn bedrijfsleningen met een vaste looptijd, die op vooraf bepaalde tijden een rentevergoeding uitkeren. Aan het eind van de rit betaalt het bedrijf de hoofdsom terug (behalve in geval van faling). Bedrijfsobligaties die Investment Grade zijn, beschikken over een solide balans en hebben een gunstige rating (AAA t.e.m. BBB-): het zijn obligaties van de meest kredietwaardige bedrijven.

3. High yield-obligaties zijn obligaties met een rating lager dan BBB- bij Standard & Poor's, of vergelijkbaar bij Moody's of Fitch.