Wereldeconomie in de remmen, niet uit de bocht

De Amerikaanse economie bleef in het derde kwartaal verder boomen, met een bbp-groei (bruto binnenlands product) op jaarbasis van 5,2%. Hoge rente, geopolitieke zorgen of dalende spaarbuffers? De man in Main Street liet het niet aan zijn hart komen, mede dankzij de gezonde arbeidsmarkt. De doorsnee Amerikaan zag het geld binnenrollen, en hield zich niet in om het weer naar buiten te laten rollen. Dit weerspiegelde zich niet alleen in de toename van de consumptie van goederen, maar ook in een significante stijging in uitgaven aan vrijetijdsactiviteiten (concerten, snoepreisjes ...).

Ondanks het sterke economische momentum, liggen de kaarten vandaag iets anders dan een paar maanden geleden. De arbeidsmarkt staat niet langer roodgloeiend en ook de inflatie is wat gekoeld. Omdat de spaaroverschotten van gezinnen – opgebouwd tijdens de pandemie – verder zullen slinken, er een einde kwam aan het betalingsuitstel van studentenleningen en de algemene financieringsvoorwaarden verscherpen, verwachten we dat de consument in 2024 vaker de knip op de portemonnee zal houden. Voorlopige cijfers van het vierde kwartaal bevestigen die trend. De strengere kredietvoorwaarden zouden ook de bedrijfsinvesteringen moeten afremmen. We verwachten daarom een vertraging de komende kwartalen. Voor 2024 gaan we uit van een groei van 0,8%, na een meer dan degelijke groei van 2,3% in 2023. Hoewel het ons basisscenario is, valt nog te bezien of de economie effectief zacht zal landen. Een milde recessie valt a priori niet uit te sluiten.

Voor de Federal Reserve (Fed) zijn de normaliserende arbeidsmarkt en lagere inflatie een opsteker. Alleen: er is nog een lange weg te gaan om de inflatie weer rond de 2% te krijgen. Hoewel de Fed haar serie van renteverhogingen heeft afgerond (de beleidsrente ligt tussen 5,25% en 5,50%), betekent dit niet dat we al meteen aan renteverlagingen hoeven te denken. Vooraleer dat kan, zullen de cijfers ook moeten aantonen dat de inflatie verder matigt. We verwachten dat een eerste renteknip pas voor midden 2024 zal zijn.

De economie in de eurozone ging de afgelopen kwartalen in sluimerstand. Na de nulgroei in het tweede kwartaal, kromp de economie lichtjes in het derde kwartaal (-0,1%). De strengere financieringsvoorwaarden en de stijgende kredietkosten drukken steeds verder op de activiteitsgraad, in het bijzonder op investeringen en de bouwsector. De zwakke wereldwijde vraag is een bijkomende domper voor de exportgerichte sectoren. Het sentiment in de verwerkende industrie en de dienstensector is onderkoeld en de verschillende inkoopmanagersindices wijzen erop dat de economie op korte termijn waarschijnlijk zwak blijft of zelfs een technische recessie zal doormaken (twee opeenvolgende kwartalen van krimp).

We verwachten voor 2024 een bescheiden groei, maar een (scherpe) recessie lijkt weinig waarschijnlijk. De particuliere consumptie zou moeten profiteren van de stijging van het reële beschikbare inkomen, dankzij de relatief dynamische arbeidsmarkt en de verdere daling van de inflatie. De export zou uiteindelijk ook moeten meesurfen met het herstel van de buitenlandse vraag. Daarnaast zou het herstelplan Next Generation EU, dat in 2021 werd uitgerold om de concurrentiekracht te verbeteren en de groene en digitale transitie te financieren, geleidelijk aan een positieve impact moeten krijgen op de economie.

Gezien het anemische economische klimaat en de sterke daling van de inflatie de afgelopen maanden (tot het laagste peil in 2 jaar), stopte de Europese Centrale Bank (ECB) met het opkrikken van haar belangrijkste rentevoeten; de depositorente ligt momenteel op 4%. De ECB zal de rente waarschijnlijk nog een poos op het huidige niveau houden totdat de inflatiedruk verder afneemt en de inflatiedoelstelling van 2% in zicht komt. Zoals de Fed, verwachten we momenteel niet dat de ECB de rente zal verlagen voor midden 2024.

Na een denderend eerste halfjaar zwakte de Japanse economie in het derde kwartaal zoals verwacht af (-0,5% tegenover het tweede kwartaal). De opleving na het opheffen van de restricties liep op zijn laatste benen, en zowel de binnenlandse vraag als de export namen af. Door de hoge inflatie hield de doorsnee Japanner de portefeuille de jongste tijd ook dicht. Ondanks de terugval dikte het Japanse bbp het afgelopen jaar wel meer dan 2% aan, en dat is beter dan verwacht.

Om de vlam in de pan te houden, kondigde de regering een omvangrijk stimuleringsplan van 17.000 miljard yen aan (ruim 105 miljard euro). Onder meer door een verlaging van de inkomstenbelasting en verdere ingrepen om de energieprijzen te drukken, wil de regering de koopkracht van huishoudens ondersteunen en de groei stimuleren. Andere werkpunten zijn het opvoeren van de binnenlandse chipproductie en verdere investeringen in de groene transitie en infrastructuur. De regering wil ook dat de lonen (vooral in kleine en middelgrote ondernemingen) verder stijgen, omdat dit een sterke hefboom kan zijn voor de Japanse economie. Daarnaast zal de Bank of Japan volgens ons voorzichtig blijven bij het normaliseren van haar monetaire beleid om het herstel niet in gevaar te brengen, en zal ze waarschijnlijk een heel flexibel beleid aanhouden.

Al deze factoren samen zouden de Japanse economie in staat moeten stellen om te blijven groeien aan een tempo dat haar potentieel overstijgt, met een verwachte groei rond 1% in 2024.

Een jaar na de heropening is het herstel in China nog steeds niet 100% op dreef gekomen. De voorbije twee jaren bedroeg de groei ‘slechts’ 4,1%. Dat is aanzienlijk lager dan de >6% groei die we voordien gewoon waren. De Chinese economie draait lang niet op volle capaciteit. De arbeidsmarkt is niet in beste doen, de vraag naar financiering zit in het slop en China flirt met deflatie. Door de strubbelingen in de vastgoedsector en de scherpe daling van de inflatie is er een vicieuze cirkel ontstaan tussen de consumentenbestedingen, de bedrijfswinsten en de verwachte omzet- en prijsverwachtingen. Er is een positieve schok nodig om uit die cirkel te komen.

Alleen de overheid kan de economie weer op gang krijgen door een krachtiger en gecoördineerd beleid. We gaan ervan uit dat de regering zich (meer) zal inzetten, en een doelstelling van ‘meer dan 4,5% groei’ zal voorzien voor 2024. Budgettaire expansie is het meest effectieve beleidsinstrument om de vraag te stimuleren en de prijzen op te drijven in de huidige omgeving van relatief lage groei en lage inflatie. De regering heeft in het derde kwartaal alvast haar begrotingsbeleid gewijzigd door de uitgaven te versnellen en regionale en lokale overheden te helpen met hun schuldproblemen. Recent kondigde ze ook verdere stimuli voor investeringen in infrastructuur en woningbouw aan, en nieuwe initiatieven om de wankelende vastgoedontwikkelaars te ondersteunen.

De Indiase economie etaleerde tot nu toe een opmerkelijke veerkracht. Volgens onze huidige prognoses zal de bbp-groei in 2023 zo’n 6,4% bedragen, wat hoger is dan de prognose van 6% die we vorig jaar rond deze tijd maakten. Deze onverwachte groei werd aangedreven door een sterkere industriële activiteit, die ook aantoont dat India voordeel haalt uit de herschikking van de toeleveringsketens en een steeds grotere speler wordt in de globale economie.
Hoewel de groei in 2023 sterker bleek dan verwacht, zal de vaart vanaf 2024 wellicht iets afnemen. Dat komt door de vertraagde impact van de verstrakking van het monetaire beleid en het wegebben van de binnenlandse inhaalvraag. Ook de wereldwijde groeivertraging zou India parten kunnen spelen. Tot slot kunnen ook weersgerelateerde factoren (o.a. El Niño) problemen zaaien in de landbouwsector. Volgens ons zal India niettemin nog steeds een groei van meer dan 6% kunnen voorschotelen in 2024, en daardoor zijn status als snelst groeiende economie ter wereld bevestigen.

Tijd om uw portefeuille bij te sturen?

De prognoses in dit artikel zijn gebaseerd op veronderstellingen, ramingen, meningen en hypothetische modellen van Deutsche Bank AG Bijkantoor Brussel die onjuist kunnen blijken te zijn en dienen alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies.

Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evolueren en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert. Elke beleggingsbeslissing dient in overeenstemming te zijn met het Financial ID (beleggersprofiel) van de cliënt.