ECB effent pad voor renteverhoging

Geschreven door

Stefan Köhling, CFA®

Investment Strategist Europe

• Tijdens haar vergadering van donderdag 10 maart besliste de Europese Centrale Bank (ECB) haar obligatieaankopen sneller af te bouwen dan aanvankelijk werd aangenomen.

• De financiële markten reageerden verrast, de euro ging hoger en ook de obligatierendementen stegen.

• Ondanks de onzekere context door de crisis in Oekraïne, is de kans op een verhoging van de beleidssrente in de tweede helft van het jaar toegenomen.

De Europese Centrale Bank verraste de markten met de besluiten die zij tijdens haar vergadering op donderdag 10 maart heeft genomen. Ondanks de onzekere context door de geopolitieke spanningen en de economische gevolgen daarvan, besloot zij haar obligatieaankopen sneller af te bouwen dan eerder gepland. Niet alleen kondigde ECB-president Christine Lagarde het einde aan van het noodopkoopprogramma (PEPP) eind deze maand, maar eveneens de verminderde maandelijkse aankopen van het Asset Purchase Programme (APP) tot eind juni. Zij verklaarde ook dat het volume van de aankopen in het derde kwartaal nog moest worden bepaald en zal afhangen van binnenkomende economische gegevens. Zoals de zaken er nu voor staan, zouden de netto-aankopen dus al aan het eind van de eerste helft van het jaar kunnen stoppen, wat het pad effent voor een stijging van de belangrijkste beleidsrentevoeten. Tijdens de persconferentie, die op de vergadering volgde, wees Lagarde er evenwel op dat dit niet automatisch en onmiddellijk zal gebeuren. De ECB behoudt nog een zekere mate van flexibiliteit.

Er werd reikhalzend uitgekeken naar de inflatieprognoses, vooral voor 2023 en 2024, die beide werden opgetrokken. De Europese Centrale Bank verwacht nu een consumentenprijsinflatie van 5,1% voor dit jaar, 2,1% in 2023 en 1,9% in 2024. Daarmee blijft de verwachte inflatie voor 2024 onder het streefcijfer van 2% van de centrale bank, maar komt ze toch dicht in de buurt. De prognose biedt de ECB echter nog steeds de nodige flexibiliteit om haar monetaire beleid niet abrupt bij te sturen.

Daarnaast voorziet de ECB een aanhoudende robuuste economische groei in de eurozone. Zij gaat uit van een groei van 3,7% in 2022, 2,8% in 2023 en 1,6% in 2024. Het conflict in Oekraïne en het effect daarvan op de bbp-groei werden tijdens de persconferentie meermaals vernoemd. De ECB heeft scenario's uitgetekend waarin verschillende opties zijn opgenomen. De onzekerheid als gevolg van het conflict is groot en er zijn een aantal economische implicaties denkbaar.

Na de publicatie van het persbericht heeft met name de euro geprofiteerd van het vooruitzicht van een hogere beleidsrente en minder obligatieaankopen in de toekomst. De euro-dollar wisselkoers steeg tijdelijk tot boven 1,11 maar verloor daarna weer terrein. De obligatierendementen van de landen in de periferie van de eurozone stegen fors. De rente op 10-jaars Italiaanse staatsobligaties steeg met meer dan 20 basispunten. De rente op 10-jaars Duitse staatsobligaties ging ongeveer 5 basispunten hoger. Tot slot gaven Europese aandelen een deel van de winst van woensdag terug af (EuroStoxx 50: 3,0%).

Deze ECB-vergadering legde de basis voor een mogelijke verhoging van de beleidsrente in de tweede helft van het jaar, hetgeen veel marktwaarnemers heeft verrast. In het licht van de Oekraïense crisis hadden veel beleggers gehoopt dat een verstrakking van het monetaire beleid naar een verdere toekomst zou worden uitgesteld tot er meer duidelijkheid zou bestaan over de gevolgen voor de Europese economie.

Maar met een duidelijke nadruk en herhaalde vermelding van de prijsstabiliteitsdoelstelling, maakte Lagarde duidelijk dat de bezorgdheid over de inflatie serieus wordt genomen. De ECB blijft gefocust op de prijsstabiliteitsdoelstelling, ondanks de onzekerheden rond Oekraïne. Hoewel ze blijft streven naar een inflatie van minder dan 2% op de lange termijn, houdt de aankondiging dat zij de obligatieaankopen sneller zal afbouwen dan eerder werd aangenomen, rekening met de opwaartse risico's voor de inflatie. De centrale bankiers lijken zich meer zorgen te maken over een verdere stijging van de inflatie dan over een minder dynamische economische groei.

De indicatie dat de eerste renteverhoging niet onmiddellijk op de beëindiging van de obligatieaankopen hoeft te volgen, geeft de ECB speelruimte om te wachten tot er meer duidelijkheid is over het Oekraïne-conflict alvorens rentestappen te ondernemen.

Hoewel de onzekerheid over het inflatiepad meermaals werd benadrukt, heeft deze ECB-vergadering de kans op een renteverhoging in de tweede helft van het jaar verhoogd. Vooral voor perifere landen van de eurozone met een hoge schuldenlast is deze bijeenkomst een voorbode van een minder rooskleurige toekomst met afnemende steun van de centrale bank. Beleggers moeten dan ook rekening houden met een stijging van de risicopremies voor minder kredietwaardige emittenten

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?

Bel onze experts van Talk & Invest op 078 153 154.

Maak een afspraak in uw Financial Center via 078 156 160 of online.