ECB verhoogt nogmaals de rente ondanks de zwakke economie

Zoals verwacht verhoogde de ECB haar beleidsrente met 25 basispunten. Ze wees erop dat de inflatie in de eurozone, ondanks de recente daling, waarschijnlijk nog lang te hoog zal blijven. Deze negende opeenvolgende renteverhoging, die op 2 augustus van kracht wordt, brengt de marginale beleningsfaciliteit op 4,50%, de rente voor de basisherfinancieringstransacties op 4,25% (het hoogste niveau sinds oktober 2008) en de depositorente op 3,75% (het hoogste niveau in meer dan 22 jaar).

De centrale bank merkte op dat de financieringsvoorwaarden in de eurozone opnieuw waren aangescherpt en dat de vraag in toenemende mate werd afgeremd, beide belangrijke factoren om de inflatie terug te brengen naar de doelstelling van 2%. Bovendien benadrukte ECB-president Christine Lagarde tijdens de persconferentie dat de groeivooruitzichten voor de eurozone op korte termijn zijn versomberd. Terwijl de economische vertraging vooral merkbaar was in de verwerkende industrie, vertraagde nu ook de voorheen dynamische groei in de dienstensector.

Lagarde zei dat het monetaire beleid afhankelijk zal blijven van gegevens, dat wil zeggen gebaseerd op binnenkomende economische en financiële gegevens, de inflatiedynamiek en de kracht van de transmissie van het monetaire beleid. Ze kondigde echter geen nieuwe renteverhogingen aan, zoals ze in het verleden heeft gedaan, maar zei: "Er is de mogelijkheid van een verhoging... Er is de mogelijkheid van een pauze."

De centrale bank kondigde ook aan dat ze de rente op de minimumreserves van banken op 0% zou zetten - een stap die de efficiëntie van het monetaire beleid kan verbeteren. Volgens statistieken van de ECB bedroeg het bedrag aan aangehouden minimumreserves, waarvoor voorheen een rente van 3,25% per jaar van toepassing was, tussen 10 mei en 20 juni 2023 gemiddeld iets minder dan 165 miljard euro.

De aandelenmarkten stonden al duidelijk hoger in aanloop naar het besluit van de ECB. Europese aandelen breidden hun dagelijkse winsten uit tot meer dan 2% in de namiddag.

Na de verklaringen van de voorzitter, die als ’dovish’ werden geïnterpreteerd, daalde het rendement op tweejarige Bunds tijdelijk met 12 basispunten tot onder de 3,02%, om vervolgens in de loop van de dag weer op te lopen tot 3,08%.

De euro, die eerder ten opzichte van de Amerikaanse dollar was gestegen tot 1,115 EUR/USD, daalde in de middag aanzienlijk met meer dan 1% tot minder dan 1,10 EUR/USD.

De centrale bank benadrukte dat het transmissiemechanisme van het monetaire beleid een centrale rol speelt bij het bepalen van de rentevoeten. Als gevolg van de talrijke renteverhogingen door de ECB zijn de obligatierendementen en de rentetarieven op nieuwe bankleningen en deposito's aanzienlijk gestegen en zijn de banken voorzichtiger geworden met het verstrekken van leningen, wat erop wijst dat de financieringsvoorwaarden strenger worden.

De tweede fase, waarin mindere financiële omstandigheden leiden tot een zwakkere economische activiteit, lijkt echter net te zijn begonnen. Deze vaststelling kan leiden tot een pauze in de huidige rentecyclus in september om het effect van de verstrakking tot nu toe te analyseren.

Aan de andere kant steeg de kerninflatie - een indicator die nauwlettend in de gaten wordt gehouden - in juni voor het eerst sinds maart tot 5,5%. De meest recente prognose van de ECB, die dateert van juni, gaat ervan uit dat de inflatie in de eurozone tot eind 2025 boven de doelstelling van 2% zal blijven. De markten kijken daarom uit naar de nieuwe voorspellingen in september. De mate waarin en de snelheid waarmee de monetaire verstrakking tot nu toe wordt doorgegeven aan de reële economie zal een grote invloed hebben op de beslissing na de volgende vergadering op 14 september.

Wij verwachten een nieuwe renteverhoging tegen het einde van het jaar. De markten gaan uit van een eerste renteverlaging van 25 basispunten in juni 2024. Als de ECB zich genoodzaakt ziet om haar verstrakkingscyclus te verlengen in de strijd tegen een hardnekkig hoge inflatie, dan kunnen dergelijke verwachtingen voorbarig zijn. Anderzijds leidt deze situatie wel tot opwaarts potentieel voor de rendementen op Europese obligaties en de euro.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?