Generatieve AI: zegen of vloek?

Gamechanger. Het is een woord dat vaak lichtzinnig wordt rondgestrooid. Maar als het om generatieve AI – zoals ChatGPT – gaat, lijkt de opwinding grotendeels terecht. Daar zijn drie belangrijke redenen voor.

Ten eerste is er de aard van de technologie zelf. Generatieve AI is een technologie voor algemene doeleinden zoals er maar weinig zijn. De mogelijkheden variëren van het doorzoeken van gegevens en het herkennen van beelden en spraak, tot het identificeren van gevoelens en patronen in bergen documenten en het genereren van tekst, afbeeldingen en programmeercode. De snelheid van de vooruitgang is momenteel exponentieel, gemeten in weken in plaats van jaren.

Ten tweede is de instapdrempel zo laag dat vrijwel iedereen onder de vijf miljard mensen die op het internet surfen nu al kosteloos en met minimale training chatbots kan gebruiken. Een snel groeiend aanbod van gebruiksvriendelijke modellen plaatst generatieve AI in een andere categorie dan eerdere grote innovaties, zoals de computer, de smartphone en het internet.

Tot slot is de snelheid waarmee de technologie wordt geadopteerd ongeëvenaard. ChatGPT werd eind november gelanceerd en binnen een week had het een miljoen gebruikers, binnen twee maanden liep dit op tot 100 miljoen. Technologieën zijn in eerste instantie vaak gericht op bedrijven en vervolgens op consumenten; de meeste mensen gebruikten een pc of internet voor het eerst op werk dankzij een kapitaalkrachtige werkgever voordat ze er thuis eentje aanschaften. Toepassingen zoals ChatGPT zijn een uitzondering en verspreiden zich als een lopend vuurtje onder gebruikers.

Er heerst zowel opwinding als bezorgdheid over AI, en dat is terecht. Vroeger werd aangenomen dat het voor mensen onmogelijk was om zich een beeld te vormen van nieuwe technologieën die meer dan 30 jaar in de toekomst lagen. Generatieve AI maakt die toekomst veel tastbaarder en verschillende experts geven toe dat ze het tempo van de vooruitgang hebben onderschat. Er is een brede consensus dat algemene AI, het tussenstation richting superintelligentie, nu slechts enkele jaren van ons verwijderd is, in plaats van tientallen jaren zoals het geval was voor de doorbraak in generatieve AI. Algemene AI is kunstmatige intelligentie die in staat is om elke intellectuele taak uit te voeren die een mens kan doen. Dit omvat het begrijpen, leren en toepassen van kennis uit verschillende domeinen, probleemoplossing en adaptatie aan nieuwe situaties, net zoals het menselijk brein functioneert.

De impact zal in golven komen, waarbij waarschijnlijk achter elke golf een andere verborgen ligt. De open brief die in maart door onder meer Steve Wozniak (medeoprichter Apple) en Elon Musk ondertekend werd, heeft de discussie over de mogelijke negatieve consequenties zeker aangezwengeld. In de brief riepen ze op om een pauze in te lassen, maar van een pauze lijkt geen sprake. De geopolitieke inzet is dan ook groot: als de VS stopt met het verder ontwikkelen van AI, zullen China en andere landen gewoon doorgaan. Verdere ontwikkelingen in AI kunnen de geopolitieke kaarten herschikken.

De ontwikkelingen in AI komen met uitdagingen waarop bedrijven, burgers en overheden zich dringend moeten voorbereiden. Eerst en vooral ligt de waarheid onder vuur. Meer dan tien jaar na de opkomst van sociale media, kunnen we nog steeds niet volledig voorkomen dat desinformatie zich razendsnel vermenigvuldigt. Nu staan we voor de realiteit dat generatieve AI nog meer desinformatie zal creëren. Er is simpelweg geen tekst, geen stemopname en geen videoclip waarvan we de inhoud kunnen vertrouwen, tenzij we weten dat het van een betrouwbare bron komt, en dan nog onder voorbehoud. We kunnen niet langer zien of een AI-algoritme of een mens een muziekstuk componeerde, een foto maakte of een onderzoeksartikel schreef.

Een tweede onzekerheid is hoe de impact op de economie en werkgelegenheid er zal uitzien. Generatieve AI zal ons werk en de manier waarop we het uitvoeren transformeren. Het klopt dat banen zich ontwikkelen en veel van de huidige banen 30 of 40 jaar geleden niet bestonden. Maar tegen het einde van dit decennium, of misschien zelfs eerder, zal generatieve AI ons werk sterk veranderen.

Tot slot is er de bekommernis dat grote techbedrijven een disproportionele macht kunnen vergaren door hun dominantie in AI-technologie. Voorlopig hebben alleen zij de capaciteit om de krachtigste AI-modellen te trainen. Tenzij open source alternatieven dezelfde kwaliteit kunnen bieden, zullen de grote techbedrijven de meeste voordelen oogsten. Het is dan ook onwaarschijnlijk dat deze bedrijven zullen instemmen met het afremmen van de vooruitgang of het installeren van vangrails.

Beleggingsproducten zijn onderhevig aan risico’s. Ze kunnen zowel omhoog als omlaag evoluereen en de kans bestaat dat de belegger het bedrag van zijn belegging niet recupereert.Elke beleggingsbeslissing moet in overeenstemming zijn met uw Financial ID (beleggersprofiel)¹.

Prognoses zijn gebaseerd op veronderstellingen, schattingen, meningen en hypothetische modellen of analyses die onjuist kunnen blijken. Alleen ter illustratie. Dit artikel en de informatie die het bevat vormen geen beleggingsadvies

1. Meer info op deutschebank.be/financialid