ECB: PEPP-belofte hernieuwd, omdat kortetermijnrisico's blijven bestaan

Geschreven door

Stefan Köhling
Head Investment Strategist Europe

Samengevat

De ECB heeft haar monetaire beleidskoers ongewijzigd gelaten.
De reactie van de markten was eerder gematigd, omdat de beleggers dit resultaat al verwacht hadden.
De kortetermijnrisico's blijven nadrukkelijk aanwezig. Maar de vooruitgang op het gebied van vaccinatie kan de vooruitzichten op middellange termijn verbeteren, wat volgens ons kan leiden tot een zeer voorzichtige vermindering van de nettoaankopen van activa in de tweede helft van 2021.

1. Wat is er gebeurd?

Sinds de jongste vergadering van de ECB in maart heeft de economische situatie in de eurozone zich nogal ambigu ontwikkeld. Sentimentgegevens (bv. inkoopmanagersindices) laten een aanzienlijke opleving zien, vooral in de verwerkende industrie, en de inentingscampagnes zouden verder moeten versnellen. Toch zal het algemene economische herstel waarschijnlijk pas voor het derde kwartaal van 2021 zijn, omdat de regeringen de beperkingen hebben verlengd of zelfs verscherpt in gebieden waar de infectiecijfers hoog blijven.

Aangescherpte kredietvoorwaarden

Uit de onlangs gepubliceerde enquête van de ECB over de kredietverlening aan banken in het eerste kwartaal blijkt dat de kredietvoorwaarden in de eurozone enigszins zijn aangescherpt en dat de vraag naar leningen aan bedrijven en huishoudens is gedaald. In het licht van dit gemengde economische beeld liet de ECB haar monetaire beleidskoers ongewijzigd, met behoud van al haar beleidsinstrumenten.

Meer obligaties aankopen

ECB-voorzitter Lagarde herhaalde vandaag de boodschap van de vergadering van maart: de ECB zou in het kader van het PEPP (Pandemic Emergency Purchase Programme) in het tweede kwartaal meer obligaties aankopen. Zij formuleerde het als volgt: "De Raad van Bestuur verwacht dat de aankopen in het kader van het PEPP in het lopende kwartaal aan een beduidend hoger tempo zullen gebeuren dan in de eerste maanden van het jaar." Desondanks is de marktrente nu weer gestegen tot niveaus die vergelijkbaar zijn met die in de week voorafgaand aan de ECB-vergadering van maart, na een tijdelijke dip daartussen. De beleidsmakers lijken hier relatief ontspannen mee om te gaan.

Noodzaak om gunstige financieringsvoorwaarden te bieden

De ECB heeft benadrukt dat in de huidige economische situatie de noodzaak om gunstige financieringsvoorwaarden te bieden nog steeds groot is, maar gaf niet aan wat er na de vergadering in juni zal gebeuren met het tempo van het PEPP.

Voorzitter Lagarde wees in haar inleidende verklaring opnieuw op de sleutelrol van het ‘Next Generation EU’-herstelfonds en op de noodzaak om dit onverwijld operationeel te maken. In dit verband heeft het Duitse constitutionele hof deze week een tijdelijk verbod op de begeleidende wetgeving verworpen, wat betekent dat Duitsland aan het pakket kan deelnemen, hoewel de desbetreffende wet nog juridisch getoetst wordt.

2. Hoe reageerden de markten?

Aangezien de markten ervan uitgingen dat de algemene beleidskoers van de ECB ongewijzigd zou blijven, was de reactie van de markten eerder gematigd. De EuroStoxx50 steeg tijdens de handelsdag met 0,9%. De rente op Duitse 10-jaars staatsobligaties staat op -0,25% (+1bps) en de EUR/USD blijft in grote lijnen onveranderd op 1,20.

3. Wat betekent dit voor beleggers?

Voorlopig blijft de economische situatie in de eurozone fragiel en de vooruitzichten kunnen op korte termijn verslechteren. Maar omdat de komende maanden aanzienlijk meer mensen gevaccineerd zullen zijn, zal het klimaat bij de volgende vergadering van de ECB in juni waarschijnlijk gunstiger zijn, met minder besmettingen en sociale beperkingen. Dan zal ze ook nieuwe macro-economische prognoses publiceren, en over haar volgende monetaire beleidsstappen beslissen.

Inflatieverwachtingen zijn licht gestegen

De langetermijnverwachtingen van de markt voor de inflatie zijn al geleidelijk gestegen, als gevolg van de stijgende verwachtingen over het toekomstige economische herstel en de inflatoire implicaties daarvan, maar deze verwachtingen blijven onder de ECB-drempel van minder dan - maar dicht bij - 2%.

Pad uitstippelen om ultra-expansieve monetaire beleid stop te zetten

De ECB heeft herhaaldelijk duidelijk gemaakt dat ze - zolang de pandemie aanhoudt - zal trachten de gunstige financieringsvoorwaarden te handhaven. Maar zodra het economische plaatje beter wordt, zal een discussie over de omvang van extra obligatieaankopen waarschijnlijk oplaaien - ook al vindt voorzitter Lagarde het nog voorbarig om te praten over een eventuele geleidelijke stopzetting van het PEPP. Een Nederlands lid van de Raad van Bestuur van de ECB gaf al aan dat een vermindering van het volume van de nettoaankopen van activa vanaf juni mogelijk zou kunnen zijn. Betere economische vooruitzichten moedigen andere centrale banken aan om, heel voorzichtig, te proberen een pad uit te stippelen voor het stopzetten van het ultra-expansieve monetaire beleid: de Bank of Canada kondigde woensdag aan dat ze de beleidsrente eind 2022 mogelijk zou verhogen en dat ze de omvang van haar programma voor de aankoop van obligaties zou verminderen.

ECB zal wellicht soepel beleid aanhouden

Wij denken dat de ECB voorlopig een soepel beleid zal aanhouden en slechts bescheiden stijgingen van de rente ten opzichte van het huidige niveau zal toestaan, en dit zolang de economieën van de eurozone blijven lijden onder de beperkingen van het coronavirus en de inflatievooruitzichten gematigd blijven. De volgende monetaire beleidsvergadering op 10 juni zal meer uitsluitsel geven over wat de ECB verwacht voor de tweede helft van 2021.