ECB: aanpassing strategie voldoet aan verwachtingen

Geschreven door

Gerit Heinz & Stefan Köhling
Global Chief Investment Strategist - Investment Strategist Europe

De Europese Centrale Bank heeft de resultaten bekendgemaakt van haar strategie-evaluatie, die op 23 januari 2020 van start is gegaan. Dit was de eerste strategieherziening sinds 2003.

De 3 kernpunten van het nieuwe monetaire beleidskader:

1. een symmetrische inflatiedoelstelling van 2% op de middellange termijn
2. bevestiging van het geharmoniseerde indexcijfer van de consumptieprijzen (HICP) als geschikte maatstaf voor inflatie. De ECB beveelt echter aan om in de komende jaren ook de kosten van eigen woningen (OOH – owner-occupied housing) in de HICP op te nemen. In de tussentijd zal de ECB beginnen met het opnemen van de eerste ramingen van de HICP OOH in haar ruimere reeks aanvullende inflatie-indicatoren
3. de ECB zal overwegingen inzake klimaatverandering in haar monetaire beleidskader opnemen. 

Daarnaast bevestigde de ECB ook haar bestaande monetaire beleidsinstrumentarium om de nieuwe inflatiedoelstelling na te streven.

De nieuwe inflatiedoelstelling van 2% is minder ambigu

Tijdens de persconferentie lichtte voorzitter Lagarde de beweegredenen achter de aanpassingen toe. De ECB erkende dat de voortdurende daling van de evenwichtsrentevoeten in de afgelopen jaren het moeilijk had gemaakt om inflatiepercentages te bereiken die in overeenstemming waren met de ECB-doelstelling. Om goed verankerde inflatieverwachtingen te bereiken en het aanhouden van een inflatiebuffer boven het nulpunt te rechtvaardigen, wil de ECB met haar nieuwe kader op ongunstige schokken reageren met beleidsmaatregelen die in de toekomst krachtiger en hardnekkiger zijn om aanhoudende negatieve afwijkingen van de inflatiedoelstelling te voorkomen.

In dit opzicht wordt de nieuwe symmetrische doelstelling van 2% als minder ambigu beschouwd dan de vorige doelstelling en niet als een plafond. Zowel negatieve als positieve afwijkingen van de inflatiedoelstelling worden als even onwenselijk beschouwd. Daarnaast had de ECB besloten om klimaatoverwegingen in haar beleidskader op te nemen, aangezien onderwerpen die verband houden met klimaatverandering waarschijnlijk van invloed zullen zijn op de prijsstabiliteit door hun effect op meerdere macro-economische indicatoren.

De nieuwe monetaire beleidsstrategie zal reeds worden toegepast tijdens de volgende reguliere monetaire beleidsvergadering op 22 juli. De volgende evaluatie van het beleidskader zal naar verwachting pas in 2025 plaatsvinden.

Op een over het algemeen zwakke handelsdag daalden de markten verder tijdens de aankondiging en de daaropvolgende persconferentie van de ECB. De EuroStoxx50 is de handelsdag aanzienlijk lager geëindigd (-2,1%).

De rente op Duitse 10YR staatsobligaties daalde licht naar -0,31% (-1bps) en ook de dollar daalde licht naar EUR/USD = 1.184.

In een poging om de economie te stimuleren is de ECB de afgelopen jaren onconventionele monetaire instrumenten gaan gebruiken en heeft zij ook de kapitaalmarkten sterk beïnvloed door de rentevoeten laag te houden. Het meest in het oog springende gevolg van deze politiek is het negatieve rendementsklimaat waarmee beleggers in de eurozone worden geconfronteerd

Heeft het optimisme een hoogtepunt bereikt?

De afgelopen dagen is de Europese rente in gelijke tred met de Amerikaanse gedaald. Obligatiebeleggers lijken op zoek te zijn naar een nieuw evenwicht nu de groeicijfers en misschien ook het optimisme over de vaccins hun hoogtepunt hebben bereikt. Technische factoren kunnen ook een rol hebben gespeeld, aangezien de netto-uitgifte van Amerikaanse Treasuries momenteel zwak is.

Door de inflatiedoelstelling bij te stellen, heeft de ECB in feite ook haar inflatieaanpak gewijzigd. Dit geeft de ECB meer speelruimte, maar de markten moeten zich aanpassen aan de nieuwe aanpak, wat kan bijdragen aan de volatiliteit van de rendementen. Volgens het nieuwe beleid is het mogelijk dat een inflatie van meer dan 2% niet onmiddellijk aanleiding geeft tot een verkrapping van het monetaire beleid, als de overschrijding als tijdelijk wordt beschouwd. In de verklaring van de centrale bank wordt echter geen tijdschema gegeven voor het stabiliseren van de inflatie rond de symmetrische doelstelling.

Opname van huisvestingskosten

Het opnemen van de kosten van eigen woningen zal tijd vergen gezien de statistische uitdagingen. In het recente verleden was de inflatie inclusief OOH over het algemeen hoger dan de inflatie zonder OOH, maar er zijn in het verleden ook periodes geweest waarin dit andersom was. De opname van de OOH in de HICP kan ook leiden tot meer volatiliteit bij de meting van de inflatie.

Wat de klimaatverandering betreft, lijkt het effect van het nieuwe beleid relevanter te zijn voor individuele emittenten en zullen tegen 2022 gedetailleerde plannen worden bekendgemaakt.

Nog meer volatiliteit op komst?

De resultaten van de evaluatie van de strategie van de ECB beantwoorden aan de marktverwachtingen, maar de onmiddellijke impact lijkt beperkt omdat het tijd zal vergen om zowel de klimaataspecten als OOH in te passen. De nieuwe officiële inflatiedoelstelling geeft de ECB echter veel ruimte om zo nodig onconventionele maatregelen te nemen en de markten zullen tijd nodig hebben om hun verwachtingen aan het nieuwe kader aan te passen, wat de marktvolatiliteit nog kan vergroten.