Een zelden gezien dramatisch eerste semester

De eerste jaarhelft zal door de zwaar op de proef gestelde financiële markten niet snel vergeten worden. De oorlog tussen Rusland en Oekraïne, het zero-Covid-beleid in China, een inflatie op recordniveau, het verstrengde monetaire beleid en de verslechterde groeivooruitzichten… sinds begin dit jaar hadden beleggers weinig reden tot optimisme.

De inflatie, die zowel in de Verenigde Staten als Europa omhoogschoot tot recordniveaus, is de belangrijkste verantwoordelijke voor dit chaotische verloop. De torenhoge inflatie verplichtte de meeste centrale banken tot een strengere toon. De strijd tegen de inflatie werd prioriteit nummer één, wat dan weer de vrees voor een recessie aanwakkerde. De Federal Reserve (Fed) schakelde een versnelling hoger in haar monetaire verstrakking en ging in juni over tot een historische renteverhoging van 75 basispunten. De Europese centrale bank (ECB) van haar kant bevestigde haar intentie om vanaf juli haar rentevoeten trapsgewijs op te trekken. In deze complexe context was volatiliteit heer en meester en de beurzen sloten het eerste halfjaar diep in het rood af.

Slechtste eerste semester voor de Amerikaanse beurs sinds 1970

In de Verenigde Staten leverde de S&P 500 ruim 20% in, meteen de slechtste prestatie sinds 1970. De Nasdaq, de index van de technologiewaarden, werd zelfs nog zwaarder afgestraft met een ongeziene terugval van 29,5%. In Europa verloor de Stoxx Europe 600 zo’n 16,5%, de zwaarste halfjaarlijkse terugval sinds 2008. Ook de groeimarkten leverden fors in (-18,8%).

De obligatiemarkten ontsnapten evenmin aan de neerwaartse spiraal. Staatsleningen, waarvan de koersen omgekeerd evolueren ten opzichte van het renteniveau, gingen kopje-onder: US Treasury Bonds en staatsleningen van de eurozone verloren respectievelijk 9,2% en 12,3%. Door de gestegen renteniveaus en kredietspreads vielen ook andere obligatiesegmenten gevoelig terug, bijvoorbeeld met verliezen van meer dan 12% voor Investment Grade bedrijfsobligaties en speculatieve obligaties. Toch wisten bepaalde activa goed stand te houden. Dat was met name het geval voor olie. Gedragen door de aanhoudende geopolitieke spanningen laat de olieprijs sinds 1 januari een stijging optekenen van meer dan 40%. Op het valutafront was de sterke Amerikaanse dollar (+8,5% tegenover de euro) dan weer hét dominante thema op de markten.

Op korte termijn zal de volatiliteit wellicht hoog blijven. De wereldwijde groei zal ongetwijfeld vertragen door de vele negatieve ontwikkelingen van de voorbije maanden en in de Verenigde Staten wordt ondertussen een milde recessie verwacht in de eerste jaarhelft van 2023. Wij verwachten wel dat de groei in de eurozone zal aanhouden (door onder andere uitgaven die tijdens de coronacrisis werden uitgesteld, een sterke arbeidsmarkt, budgettaire stimuli, enz.). Een volledige stopzetting van de Russische gasleveringen blijft evenwel een belangrijk risico voor de regio. In China vertoont de economie de littekens van de lockdowns, maar vanaf de tweede jaarhelft zou een geleidelijk herstel ingezet moeten worden.

Gezien de economische groeivertraging zijn de huidige vooruitzichten van een winstgroei boven de 10% in de belangrijke regio’s te hoog en we mogen ons in de marge van de kwartaalresultaten verwachten aan neerwaartse bijstellingen van de winstramingen door de bedrijven.

Een verdere daling van de beurzen kan a priori niet uitgesloten worden gezien de bezorgdheid over de inflatie, de groei en de bedrijfswinsten, maar ondertussen lijkt veel slecht nieuws reeds geïntegreerd te zijn in de koersen. Tussen het hoogste en laagste punt van het jaar is de S&P 500-index 23,5% gedaald, wat in lijn ligt met de gemiddelde terugval (24%) in geval van recessie. Het waarderingsverschil tussen cyclische en defensieve waarden heeft eveneens recessieniveaus bereikt. De beurswaarderingen (= koers/winstverhoudingen) zijn teruggevallen onder hun gemiddelde op 10 jaar voor de meeste grote regionale beursindexen. Ze zijn opnieuw redelijk in de Verenigde Staten en goedkoop in Europa en de groeimarkten. Het beleggerssentiment tot slot, staat op een historisch dieptepunt.

Zal de inflatie weldra pieken?

Veel zal afhangen van welke kant het met de inflatie uitgaat. Wij denken dat de inflatie binnenkort een plafond zal bereiken, eerst in de Verenigde Staten, daarna in de eurozone, alvorens geleidelijk te dalen tijdens de tweede jaarhelft met een meer uitgesproken daling volgend jaar. Dit zou ertoe kunnen leiden dat de Fed en de ECB het rempedaal niet verder zullen induwen dan wat reeds door de markten ingecalculeerd is. Als dat het geval is, bieden de stabilisatie van de reële rentevoeten en een afnemende volatiliteit nog steeds een stijgingspotentieel voor de beurzen op een horizon van 12 maanden.

In deze moeilijke marktomgeving die de zenuwen van de beleggers danig op de proef stelt, raden wij aan vast te houden aan uw langetermijndoelstellingen en beleggingshorizon en in te zetten op kwaliteit. Een portefeuille met een standvastige en breed gediversifieerde kern is essentieel. Hiermee kunnen dalingsrisico’s getemperd worden, maar kan ook ingehaakt worden op een toekomstig marktherstel. Buiten deze kern kan gekeken worden naar thema’s en sectoren die interessante opportuniteiten bieden om op langere termijn bijkomend rendement te genereren. Wij denken dan aan thema’s van het type groei, waarin technologie een belangrijke plaats inneemt, en aan meer defensieve thema’s. In de eerste categorie zetten wij bijvoorbeeld in op het structurele groeipotentieel van veiligheid en de energietransitie. In de tweede categorie geven we voorrang aan gezondheidszorg en infrastructuur. De financiële sector zou dan weer voordeel kunnen halen uit de hogere rentevoeten.

Is uw portefeuille nog aangepast aan de economische realiteit?