Belgische ondernemers en beleggers maken zich zorgen om de Duitse economie, die erg belangrijk is voor de Belgische. Hoe ongerust zijn jullie bij Deutsche Bank over Duitsland?

Zeynep Ozturk: “Duitsland was erg afhankelijk van Russisch aardgas en moest zich, meer dan andere landen, aanpassen aan de nieuwe geopolitieke situatie sinds de inval in Oekraïne. Dat is wel efficiënt en snel gebeurd, geen enkel ander land zou dat op die manier gekund hebben. Daarom denken we dat de Duitse economie er terug bovenop zal komen. Dat zal wat tijd vergen, omdat ze diep gevallen zijn. Maar op middellange tot lange termijn, moeten we ons geen zorgen maken.”

Niet iedereen is zo optimistisch over een terugkeer van Duitsland.

“Sommige economen noemen Duitsland de ‘zieke man van Europa’. Daar zijn we het niet mee eens. In sporttermen uitgedrukt is Duitsland eerder een vermoeide, zeer vermoeide atleet, maar wel een die fundamenteel sterk is. Wat we nu zien, is dat het land verschillende types van overafhankelijkheid aan het corrigeren is. Op energievlak probeert Duitsland zijn bronnen te diversifiëren. Maar we zien dat ook met de overafhankelijkheid van China. Duitse bedrijven passen zich aan en proberen nu elders nieuwe markten aan te boren.”

De Duitse auto-industrie moet wel de komst van goedkope Chinese e-auto’s vrezen.

“Het is duidelijk dat China een groter marktaandeel zal verwerven dan voorheen. Maar aan de andere kant komen er ook berichten binnen uit China over goedkope Chinese e-auto’s die niet verkocht raken en in grote autoparken blijven staan. En dat terwijl de Chinezen nog steeds met de Duitse e-wagens rijden. Bovendien is de hele Duitse industrie, niet alleen de autobouwers, altijd erg agile geweest in het zich aanpassen aan nieuwe technologie. Mensen vertrouwen ook de Duitse productiekwaliteit en de merken meer dan andere. Daarom denken dat we het pessimisme van sommige waarnemers overdreven is.”

U werkt in Londen. Was Brexit een vergissing?

“Bij Deutsche Bank schatten we in dat Brexit een grote negatieve impact had op de Britse economie. In het begin was dat nog niet zo duidelijk en de zichtbaarheid werd verder vertroebeld door de coronacrisis. Maar in het laatste anderhalve jaar werd die negatieve impact wel duidelijk. Het Verenigd Koninkrijk heeft veel geld gestoken in allerhande exitkosten, administratie en juridische bepalingen die uit de Brexit-beslissing vloeiden. Dat geld kon dan natuurlijk niet meer uitgegeven worden aan economische stimuli, die nochtans nodig waren na de pandemie.”

De centrale banken leverden het grootste financiële verhaal van de afgelopen twee jaar, met de snelste stijging van de beleidsrentes in de geschiedenis. Hebben ze het, achteraf bekeken, goed gedaan?

“Om de inflatie te bekampen, hadden ze zes à zeven maanden eerder moeten beginnen met hun renteverhogingen. Omdat ze te laat begonnen zijn, moesten ze de rente dan met grote sprongen verhogen. Dat was wel een schok voor de economie. Wat we nu zien, is dat de centrale banken ervoor beducht zijn om met bijkomende renteverhogingen de economie te veel af te remmen.”

Is de rentepiek bereikt?

“De centrale banken zullen voor een wait&see-aanpak kiezen, om te zien in welke mate de voorbije renteverhogingen, die met vertraging doorwerken, de economie afkoelen. Ze gaan in elk geval niet door met grote renteverhogingen, want dat houdt geen steek. De inflatie is afgekoeld en geen enkele centrale bank wil haar economie doen crashen.”

Sommige beleggers speculeren al op renteverlagingen over enkele maanden. Dat zou een turbo zetten op de economie en op aandelen.

“Ik denk eerder dat we voor lange tijd de huidige lange rentevoeten zullen zien. De centrale banken gaan niet te snel of te voorbarig de rente willen verlagen. Dat is in de jaren zeventig gebeurd. Het gevolg was toen dat de inflatie terugkeerde.”

Wat betekent dat alles voor beleggers?

“Het grote verschil met een jaar geleden is dat er nu veel betere zichtbaarheid is. Misschien gaan we nog een renteverhoging hier en daar hebben, maar het zal niet meer zijn zoals de voorbije maanden. Als belegger heb je nu dus een veel voorspelbaarder kader. Je moet wel goed kiezen in welk bedrijf of welke sector je belegt. De hogere prijzen kunnen de winstgevendheid van sommige bedrijven opdrijven. De hogere rentes hebben dan weer tot gevolg dat je de kredieten en schulden op de balans nauwlettend in de gaten moet houden.”

Wat was u voor de grootste verrassing van het financiële jaar 2023?

“De sterkte van de aandelenmarkten. Wereldwijd scoren de beurzen doorgaans erg goed, op Azië na. De grote beursindexen in Europa en de VS, waaronder de S&P500, laten momenteel tweecijferige returns zien. En dat terwijl we de hele tijd over lage economische groei aan het praten zijn.”

Leidt de forse beursklim van Big Tech niet tot een vertekend en te optimistisch beeld?

“Daar ben ik het niet volledig mee eens. Als je naar de ‘Magnificent Seven’ kijkt: ja, ze gaan meer dan 50 procent omhoog. Maar ook als je weglaat of een bredere aandelenkorf bekijkt, zie je positieve returns.”

De voorspellingen van doemdenkers als Nouriel Roubini over een megacrash zijn in elk geval niet uitgekomen.

“Dat behoorde nooit tot onze scenario’s, omdat de geopolitieke crisissen zoals Oekraïne of Taiwan in een relatief vastomlijnd kader bleven. Er is ook geen sprake van wijdverspreide schuldhefbomen zoals tijdens de bankencrisis van 2008. Sommigen voorspelden ook het einde van de globalisering. Maar wat we zien is – zoals we daarnet over Duitsland vertelden – een soort nieuwe versie, een herglobalisering. Elk land probeert niet meer afhankelijk te zijn van een groot machtsblok en zijn risico’s te diversifiëren, wat leidt tot nieuwe internationale handel of samenwerking.”

U praat hier in Brussel met vermogende klanten. Welke vraag krijgt u het meest?

“Welke geopolitieke of andere risico’s tot een schok op de beurs kunnen leiden. Iedereen probeert uit te zoeken wat het escalatiepunt in de wereld zou kunnen zijn, vanuit een geopolitiek perspectief. Daarnaast vragen beleggers zich af wat ze moeten doen mocht blijken dat de hogere inflatie en hogere rentes blijvers zijn. Waar iedereen het over eens is, is dat in de huidige context altijd beter is om belegd te blijven dan niets te doen en op je cash te blijven zitten.”

Wat mij verbaast, is dat de beurswereld nauwelijks bezig is met een mogelijke overwinning van Donald Trump in de Amerikaanse presidentsverkiezingen volgend jaar. Van klimaat tot Oekraïne, dat zou toch verregaande gevolgen hebben?

“Het is nog te vroeg om een oordeel te vellen over de Amerikaanse verkiezingen. Er zijn nog zoveel moving targets. Een overwinning van Trump valt niet uit te sluiten, maar tegelijkertijd gebeurt er ook van alles om hem weg te houden. Omdat we niet weten hoe de komende maanden gaan evolueren, is het een beetje te vroeg om daar iets over te zeggen. Maar het is natuurlijk iets dat we op de voet volgen.”

Een black swan kan je per definitie niet voorspellen, want dan zou het geen “zwarte zwaan” zijn. Maar welke geopolitieke risico’s ziet u nog?

“2024 is een jaar met veel verkiezingen waar verrassende uitkomsten mogelijk zijn. Een mogelijkheid is dat de internationale steun voor Oekraïne afbrokkelt. Kijk maar naar de recente verkiezingsuitslag in Slowakije of de discussies in de VS rond de shutdown. Het is evenwel nog te vroeg om daar iets definitiefs over te zeggen.”

“Een ander punt van zorg zijn de Taiwanese verkiezingen in juni, want Taiwan domineert de markt voor computerchips. Als de nieuwe regering een beetje meer pro-Amerikaans wordt, zal China daar niet blij mee zijn en kan dat tot conflicten leiden.”

“Maar, zoals u zegt, zijn dat geen ‘zwarte zwanen’ die volledig onverwacht opduiken. Mogelijk komen er gebeurtenissen waar we geen idee van hebben dat ze kunnen gebeuren. Het enige wat we als beleggingsstrategen kunnen doen, is de scenario’s voorbereiden voor alle mogelijke schokken die we wel kunnen bedenken.”